Trabzon’da 20 Eylül’de tesirli olan sağanak, Araklı, Sürmene, Arsin ve Yomra ilçelerinde hayatı olumsuz etkiledi.
Metrekareye 165 kilogram düşen yağış nedeniyle cadde ve sokaklar suyla dolarken kimi mesken ve iş yerlerinin zemin ile bodrum katlarını su bastı.
Taşkın nedeniyle bahçesi suyla dolan Araklı Bayram Halil Devlet Hastanesi’ndeki hastalar tahliye edildi. İlçelerin yüksek kesitlerinde heyelanlar meydana gelirken mahsur kalan vatandaşlar takımlar tarafından kurtarıldı.
Sağanağın tesirli olduğu Sürmene’de dere taşkını sonucu kaybolan işitme engelli Ali Kemal Demir’in (65) cansız vücuduna kaybolduğu noktaya 35 kilometre uzaklıkta, 1 mil açıktaki denizde ulaşıldı.
“SEL OLAYLARI ŞİDDETİNİ ARTIRIYOR”
Jeoloji Mühendisi Prof. Dr. Osman Bektaş, kentte doğu ilçelerinde meydana gelen bir kişinin hayatını yitirdiği, altyapı ve güç nakil sınırlarının ziyan gördüğü, suyla dolan 121 iş yeri, 25 konut, 18 araç ile 175 dekar tarım yeri ve 8 bin 420 metrekare fındık bahçesinde hasara neden olan sel ve heyelanları, jeolojik açıdan kıymetlendirdi.
Prof. Dr. Osman Bektaş, Doğu Karadeniz’de global ısınmanın tesirli olduğunu belirterek “Karadeniz daima ısınıyor ve bu ısınan su daima buharlaşıyor. Buharlaşan su yükseliyor lakin bu yükselme Doğu Karadeniz dağlarını aşamıyor. Su buharıyla yüklü bulutlar, Doğu Karadeniz dağlarını aşamayınca güneye; Gümüşhane, Bayburt tarafına, ulaşamayınca, Doğu Karadeniz’in kuzey yamaçlarına gerçek dökülüyor. Bunun en son örneği, Trabzon’un doğu ilçelerinde yaşanan olaylardır. Bu sel olayları daha evvelce de yaşanmıştı; lakin her geçen gün daha da şiddetini artırıyor.” diye konuştu.
“YERLEŞİM ALANLARI DİREKT ETKİLENECEK”
Artan yağışlar sonrası bölgede heyelan riskinin önemli halde arttığını belirten Prof. Dr. Bektaş, “Toprak artık suya doygun hale gelmiş durumda. Bu da gravite tesiri ile toprakların kaymaya son derece müsait hale gelmesine neden oluyor. Yamaçlarda kırık ve fay sınırlarına su girince, bu faylar boşluk suyu basıncı ile harekete geçmeye hazır hale geliyor. Bilhassa kara yollarının üzerindeki dik şevlerde bu durum büyük bir heyelan riski oluşturuyor. Önümüzdeki günlerde bu alanlarda değerli risklerle karşı karşıya kalacağız. Yerleşim alanları da bu risklerden direkt etkilenecek.” dedi.
“RİSKLERİ AZALTMAK İÇİN ÖNEMLİ BÜTÇELER AYRILMASI ŞART”
İklim değişikliğinin tesirlerine karşı bölgede gereğince hazırlık yapılmadığını aktaran Bektaş, mahallî idarelerin bu cins afet risklerini azaltmak için kâfi bütçeye sahip olmayıp, merkezi idareden daha fazla dayanak alması gerektiğini tabir etti. Bektaş, “Küresel iklim değişikliğine ahenk sağlamak ismine çeşitli projeler ve yönetmelikler çıkarılıyor. Lakin bunlar ne yazık ki uygulamaya geçmiyor, yalnızca kağıt üzerinde kalıyor. Bu projelerin hayata geçirilmesi için önemli bir finansman, bütçe gerekiyor. Maalesef kâfi bütçe ayrılmadığı için gerekli tedbirler alınamıyor. Bu bölgelerde kentlerin altyapısı son derece yetersiz. Kanalizasyon sistemleri yok ya da mevcut olanlar gereksinime yanıt vermiyor. Bu yüzden sel olayları beklenenden çok daha büyük ziyanlar veriyor. Riskleri azaltmak ve tedbir almak için önemli bütçeler ayrılması kaide. Fakat bu formda sel ve heyelan üzere afetlerle tesirli bir formda çaba edebiliriz.” diye konuştu.